Translate

Senin, 30 Juli 2012


HISAB AWAL BULAN HIJRIYAH METODE “MUNTAHA NATAIJI AL-AQWAL”*

(Oleh : Ahmad Tholhah **)

*) Disampaikan dalam “Pelatihan Hisab” yang dilaksanakan di PonPes Sidogiri Pasuruan.
**) Alamat: Warungdowo Pohjentrek Pasuruan, Jawa Timur. Telp (0343) 7745967.

بسم الله الرحمن الرحيم. الحمد لله الذي أبدع في ملكوته العجائب وسير الكواكب بين المشارق والمغارب سبحانه من حكيم جعل الشمس والقمر بحسبان لتعلم بها ما يتجدد من الشهور والأزمان
والصلاة والسلام على من ارتفعت درجته الكاملة سيدنا محمد المنـزل عليه "يسئلونك عن الأهلة" وعلى آله الحائزين بالانتساب إليه سواء الطريق وأصحابه والتابعين الفائزين للصدق صلاة وسلاما تنقذاننا من أهوال المطالع يوم العرض والحساب وتمهدان لنا عند الله الكريم زلفى وحسن مآب وبعد فهذه رسالة في إعمال "فتح الرؤوف المنان"و "منتهى نتائج الأقوال" في حساب السنين والهلال.ارجو ان تكون نافعة.

Risalah ini adalah ringkasan penghitungan awal bulan qomariyah yang menggunakan metode Tafhu al-Rouf dan metode Muntaha Nataij al-Aqwal yang saya kemas berbasis kalkulator
I. PROSES PERHITUNGAN AWAL BULAN (CARA CEPAT)

1. MENCARI TA'DIL KHOSHOH DAN TA'DIL MARKAZ
1) Ketahui terlebih dahulu tahun dan bulan yang akan dicari ijtima'-nya,
2) Ubah satuan tahun menjadi satuan bulan kemudian tambahkan bulan yang ada :
E = tahun × 12 + bulan.
3) Mengambil data khoshshoh dengan rumus :
F = 160.418333333807 + 25.8165277777778 × E
Keterangan:
160.418333333807 adalah data khoshshoh pada tahun 0.
25.8165277777778 adalah data Khoshshoh untuk bulan 1 (muharrom).
4) Jika hasilnya >= 360 atau < dari 0, maka buang atau tambahkan kelipatan 360 hingga menghasilkan nilai positif < 360. Caranya : F = F – Int(F / 360) × 360, untuk kalkulator yang tidak ada Int-nya, gunakan cara berikut ini : D = F / 360 Nilai Bulatnya saja F – D × 360 5) Mengambil data ta'dil khoshshoh dari jadwalnya (jadwal no.1) dengan nilai bulat F, dan jika nilai desimal F >=0.5 maka bulatkan menjadi 1.
Catatan :
Jika menginginkan hasil yang lebih halus, maka ambila data ta'dil khoshshoh dengan nilai bulat F (tanpa membulatkan desimal) dan data berikutnya, kemudian lakukan interpolasi / ta'dil dengan rumus : Data1 – (Data1 – Data2) × Desimal F
6) Mengambil data markaz dengan rumus :
44.7166666662046 + 29.1055555555556 × E
7) Lakukan seperti sub 4 dan 5, namun dari jadwal ta'dil Markaz.
Contoh :
var Nama Kalkulasi Hasil
1 E Tahun dan Bulan Th × 12 + Bln 17165
2 F Data Khoshshoh 160.418333333807 + 25.8165277777778 × E 443301.1175
3 D Jika Hasilnya > 360 F / 360 'Ambil Nilai Bulatnya 1231.391993(1231)
4 F F– D × 360 141.1175
5 G Ta'dil Khoshshoh Jadwal no.1 dengan F
A – (A – B) × C 1.657755
6 H data markaz 44.7166666662046 + 29.1055555555556× E 499641.5777
7 D Jika Hasilnya > 360 H / 360 'Ambil Nilai Bulatnya 1387.893271(1387)
8 H H – D × 360 321.5777
9 H Ta'dil Markaz Dadwal no.2 dengan H
H A – (A – B) × C 0.776660876

2. MENCARI MUQOWWAMU AL-SYAMSI (BUJUR MATAHARI)
1) Ta'dil khoshoh + ta'dil markaz = al bu'du al muthlaq
2) Al-bu'du al-muthlaq × 5 / 60 + ta'dil markaz = ta'dil alsyamsi.
3) Mengambil data wasat dengan rumus :
128.059999999416 + 29.1066666666667 × E
4) Data wasat – ta'dil al syamsi = muqowwamu al-syamsi.
Contoh :
var Nama Kalkulasi Hasil
1 I al bu'du al muthlaq G+ H 2.4166
2 J ta'dil alsyamsi I × 5 / 60 + H 0.9679833
3 K data wasat 128.059999999416 + 29.1066666666667 × E 499743.9932
4 D Jika Hasilnya > 360 K / 360 'Ambil Nilai Bulatnya 1388.177758
5 K K – D × 360 63.9932
6 K muqowwamu al-syamsi K – J 63.252167

3. MENCARI TA'DILU AL 'ALAMAH
1) Mengambil data hishshotu al sa'at dari jadwalnya dengan nilai B (cari yang lebih mendekati).
Catatan :
Jika menginginkan hasil yang lebih halus, maka ambil data hishshotu al sa'at dengan nilai kelipatan 5 data B dan data berikutnya, kemudian lakukan interpolasi/ta'dil dengan rumus : Data1 – (Data1 – Data2) × /5
2) Mengambil data daqoiq ta'dil al ayyam dari jadwalnya dengan nilai muqowwamu al syamsi, lakukan seperti pada sub 1.
1) Al bu'du al muthlaq – daqoiqu ta'dil al ayyam = al bu'du al muaddal.
2) Al bu'du al muaddal × hishoh al saat = ta'dilu al 'alamah.

Contoh :
var Nama Kalkulasi Hasil
1 L hishshotu al saat Jadwal no.3 dengan F
A – (A– B) × C \ 5 1.833
2 M daqoiq ta'dil al ayyam Jadwal no.4 dengan L
A – (A– B) × C \ 5 0.1833
3 I al bu'du al muaddal I – M 2.2333
4 J ta'dilu al 'alamah L × M 4.0936

4. MENCARI IJTIMA' (KONJUNGSI).
1) Mengambil data al 'alamah (waktu terjadinya konjungsi) dengan rumus :
18.4279166663691 + 36.7340277777778 × E
2) Al alamah – ta'dilu al 'alamah = Al alamah al muaddalah(M) / waktu terjadinya konjungsi yang sudah dikoreksi.
Keterangan :
a. Al alamah al muaddalah ini untuk daerah Pasuruan dengan bujur 112°56' dan untuk mencari waktu ijtima' pada daerah yang diinginkan tambahkan M dengan saatu fadlli al thulain dengan rumus :
(bujur tempat – 112°56') / 15.

b. Untuk mengetahui pasaran, buang kelipatan 120 Al alamah al muaddalah. Kemudian hasilnya dibagi 24. nilai bulat dari pembagian adalah pasaran terjadinya ijtima' (Legi, Pahing, Pon, Wage, Keliwon)
c. Untuk mengetahui Hari, buang kelipatan 168 Al alamah al muaddalah. Kemudian hasilnya dibagi 24. nilai bulat dari pembagian adalah hari terjadinya ijtima' (Ahad, Senin, Selasa, Rabu, Kamis, Jum'at, Sabtu)
d. Untuk mengetahui jam, kalikan 24 nilai desimal dari sub c (buang nilai bulatnya), dan tambahkan 18, jika hasil dari penambahan melebihi 24 maka kurangi 24, hasilnya adalah jam terjadinya ijtima' dengan standard WIS.
3) Mengetahui Tanngal masehi terjadinya ijtima' ikuti langkah-langkah berikut :
Y = Tahun Hijri Naqish
M = bulan Hijri Tam
A = 11×Y)/30 ‘Ambil Nilai Bulatnya
B = 354×Y ‘Ambil Nilai Bulatnya
C = 30×M ‘Ambil Nilai Bulatnya
D = M / 2 ‘Ambil Nilai Bulatnya
A = 227015 + A + B +C–D+29–384
B = A / 1461 ‘Ambil Nilai Bulatnya
C = B × 4
D = B × 1461
E = A – D
F = E / 365 ‘Ambil Nilai Bulatnya
C = C + F | Tahun masehi
G = F × 365
G = E – G | Bulan dan Taggal
H = A/ 7 ‘Ambil Nilai Bulatnya
H = A – H × 7 – 1
Keterangan :
Jika kalkulasi diatas menghasilkan tanggal setelah 15-Oktober-1582, maka G = G + 13 (koreksi tanggal masehi)
Jika H < 0 maka H ditambah 7 Jika H tidak sama dengan hasil sub 2.c. maka G ditambah sesuai selisih keduanya. 4) Untuk mengubah jam ijtima' dengan standard WIB menggunakan rumus : F = (105 – Bujur tempat)/15 – Selisih WIB-WIS, kemudian hasilnya ditambahkan ke jam ijtima'. Selisih WIB-WIS diambil dari jadwal Daqoiqu al-Tafawut (no.6) Contoh : var Nama Kalkulasi Hasil 1 K al 'alamah 18.4279166663691 + 36.7340277777778 × E 630558.0146 3 L Al alamah al muaddalah K – J 630553.921 4 M Pasaran L / 120 'Ambil Nilai Bulatnya 5254.61600 (5254) (L– M × 120) /24 3 (Pon) 5 N Hari L / 168 'Ambil Nilai Bulatnya 3753.29714 (3753) (L– N × 168) /24 2 (Senin) 6 O Jam WIS N ‘Ambil Nilai Desimalnya 2.08004167 (08004167) O × 24 + 18 19.921 (19:55) 7 Y Tahun Hijri Tahun Naqish 1430 8 M bulan Hijri Bulan Naqish 6 9 A 11×Y/30 'Ambil Nilai Bulatnya 524.3333333 10 B 354×Y 'Ambil Nilai Bulatnya 506220 11 C 30×M 'Ambil Nilai Bulatnya 180 12 D M / 2 'Ambil Nilai Bulatnya 2.5 13 A A 227015 +A+B+C–D+29–384 733552.3333 14 B B A / 1461 'Ambil Nilai Bulatnya 502.0892083 (502) 15 C C B × 4 2008 16 D D B × 1461 733422 17 E E A – D 130.3333 18 F F E / 365 'Ambil Nilai Bulatnya 0 19 C Tahun Masehi C + F 2008 (TahunTam) 20 G G F × 365 0 21 G G E – G 130.3333 22 G G G +13 143.3333 23 H H A / 7 'Ambil Nilai Bulatnya 104793.1904 24 H H A – H × 7 – 1 0.3333 25 G G G + 2 145.3333 26 Tangal masehi G – umur bulan 25 Mei 2009 27 A Selisih WIB WIS (105–BT)/15 – Selisih -0.4724 (-00:36) 28 jam WIB O + A 19.4486 (19:19) 5. MENCARI IRTIFA'U AL-HILAL (KETINGGIAN HILAL DI ATAS UFUQ) 5) (24 – Jam 'alamah muaddalah – 18) × 30 / 60= Irtifa' al-hilal. Catatan : Untuk konversi ke meter, Irtifa' al-hilal×60×12/1000 atau Irtifa' al-hilal'×0.72 Ufuq adalah titik pembatas antara bumi bagian bawah dan bumi bagian atas. Jika Irtifa' < 2 maka umur bulan 30 hari, dan jika irtifa' > 2 maka umur bulan 29 hari. Ketentuan seperti ini menurut ilmu hisab.







Contoh :

var Nama Kalkulasi Hasil
1 F Irtifa' al-hilal (24 – O–18) × 30 / 60 11.0395
Irtifa' al-hilal (Meter) F × 0.72 7.94844

6. MENCARI MUKTSUL AL HILAL DAN NURU AL HILAL

6) Irtifa' al-hilal / 15 = muktsul al-hilal.
7) Mengambil data Hisshotu al'ardli dengan rumus :
340.712700924401+ 30.6705555555556 × A
8) Jika hasilnya >= 360 atau < dari 0, maka buang atau tambahkan kelipatan 360 hingga menghasilkan nilai positif < 360. Caranya : B = B – Int(B / 360) × 360, untuk kalkulator yang tidak ada Int-nya, gunakan cara berikut ini : B / 360, lalu kalikan 360 nilai bulatnya, kemudian hasilnya untuk mengurangi B. 9) Mengambil data Ardlul qomar dari jadwalnya (jadwal no.5) dengan nilai bulat B, dan jika nilai desimal B >=0.5 maka bulatkan menjadi 1. lakukan interpolasi seperti diatas jika ingin hasil yang lebih halus.
10) muktsul al-hilal + Ardlul qomar = nuru al-hilal.
Catatan :
Muktsul al-hilal dapat digunakan mengetahui Irtifa' al-hilal dalam praktik rukyat,caranya adalah :
A. Ketahui terlebih dahulu waktu Ghurub dan Muktsul al-hilal.
B. Ghurub - Muktsul al-hilal = Posisi Matahari adalah posisi Hilal pada saat ghurub.
Cahaya hilal saat bulan purnama adalah 12 jari dan 1 jari = 60 daqiqoh, untuk memindah ke persen caranya adalah Cahaya hilal ×12 / 100.
Contoh :
var Nama Kalkulasi Hasil
1 G muktsul al-hilal F /15 0.735966 (00:44)
2 H Hisshotu al'ardli 340.712700924401+ 30.6705555555556 × E 526800.7987
D Jika Hasilnya > 360 H / 360 'Ambil Nilai Bulatnya 1463.335551 (1463)
H H – D × 360 120.7987
H Ardlul qomar Jadwal no.5 dengan H
H A– (A–B) × C 0.071551455
3 E nuru al-hilal G + H 0.807517455
nuru al-hilal (persen) 0.807517455×12 / 100 0.096902094 %
7. MENCARI POSISI DAN KEADAAN AL-HILAL
11) Posisi dan Keadaan Al-Hilal ditentukan oleh buruj muqowwam al-syamsi.
12) Jika muqowwam al-syamsi =< 180 posisi al-hilal di utara, dan Jika buruj muqowwam al-syamsi > 180 posisi al-hilal di selatan.
13) Jika buruj muqowwam al-syamsi =<84° atau >=276° keadaan
al-hilal miring ke utara, dan Jika buruj muqowwam al-syamsi =<96° dan >= 264° keadaan al-hilal miring ke selatan.
14) Jika buruj muqowwam al-syamsi 85° – 95° atau 265° – 275° terlentang.
8. MENCARI WAKTU GHURUB
S = Muqowwam al syamsi
D = Lintang tempat
M = sin-1(sin S × sin 23.45)
B = sin-1(sin M × sin D)
A= sin-1(cos M × cos D)
Waktu Ghurub= cos-1-((sin 0.808 + sin B) / sin A)/15
Contoh :
Nama Kalkulasi Hasil
1 S Muqowwam al-syamsi 63.252167
2 D Lintang tempat -7.65
3 M sin-1(sin S × sin 23.45) 20.81590936
4 B sin-1(sin M × sin D) -2.711495832
5 A sin-1(cos M × cos D) 67.88159521
6 Waktu Ghurub cos-1-((sin 0.808 + sin B) / sin A)/15 5.863061145 (5:52)
Kesimpulan:
Hisab Awal Bulan J. Tsaniyah 1431 H.
Awal Bulan J. Tsaniyah : Sabtu Pon, 15 Mei 2010 M.
Ijtima' : Jum'at Pahing, 14 Mei 2010 M.
Waktu Ijtima' : 08.03 WIS, 07.27 WIB
Arah Hilal | Kemiringan : Di utara | Miring ke utara
Tinggi Hilal | Lama Hilal : 4°58' / 3.58 m | 00.20 Menit
Cahaya Hilal : 1/3 Ushbu' / 0.285 cm
Matahari Terbenam : 05.53 WIS 05.17 WIB
Markaz Kitab : Semarang 6° 56' LS | 110° 24' BT
Markaz Garapan : Pasuruan 7° 39' LS | 112° 56' BT


1
Jadwal Ta'dil Khosshoh
0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300 330
0 4 59 2 41 0 52 0 2 0 30 2 19 4 59 7 41 9 29 9 59 9 7 7 18
1 4 54 2 36 0 49 0 2 0 32 2 23 5 5 7 46 9 31 9 59 9 4 7 14
2 4 50 2 32 0 47 0 1 0 35 2 27 5 11 7 50 9 33 9 58 9 1 7 9
3 4 45 2 28 0 44 0 1 0 37 2 32 5 16 7 55 9 36 9 57 8 58 7 5
4 4 40 2 24 0 41 0 0 0 40 2 37 5 22 7 59 9 38 9 57 8 55 7 0
5 4 35 2 20 0 38 0 0 0 43 2 43 5 27 8 3 9 40 9 56 8 52 6 56
6 4 30 2 15 0 36 0 0 0 46 2 48 5 33 8 8 9 41 9 55 8 49 6 52
7 4 25 2 11 0 34 0 0 0 49 2 57 5 39 8 12 9 42 9 53 8 46 6 48
8 4 20 2 7 0 32 0 1 0 52 2 58 5 45 8 17 9 44 9 52 8 43 6 43
9 4 15 2 3 0 29 0 1 0 55 3 3 5 50 8 21 9 46 9 50 8 40 6 39
10 4 11 1 59 0 27 0 2 0 58 3 8 5 56 8 25 9 48 9 48 8 36 6 35
11 4 6 1 55 0 26 0 2 1 2 3 13 6 2 8 29 9 49 9 47 8 33 6 30
12 4 1 1 51 0 25 0 3 1 5 3 19 6 8 8 33 9 50 9 46 8 29 6 24
13 3 56 1 47 0 23 0 4 1 9 3 24 6 13 8 37 9 51 9 44 8 25 6 21
14 3 51 1 43 0 21 0 5 1 12 3 29 6 19 8 41 9 52 9 43 8 22 6 16
15 3 47 1 40 0 18 0 6 1 15 3 35 6 24 8 44 9 53 9 41 8 18 6 11
16 3 43 1 36 0 17 0 7 1 19 3 40 6 30 8 48 9 54 9 39 8 15 6 6
17 3 38 1 33 0 16 0 8 1 23 3 45 6 35 8 51 9 55 9 37 8 11 6 1
18 3 33 1 29 0 15 0 9 1 27 3 51 6 40 8 54 9 56 9 35 8 7 5 57
19 3 28 1 26 0 13 0 10 1 31 3 56 6 45 8 58 9 57 9 33 8 3 5 52
20 3 24 1 23 0 11 0 11 1 35 4 2 6 50 9 1 9 57 9 31 7 59 5 47
21 3 19 1 19 0 9 0 12 1 39 4 7 6 56 9 4 9 58 9 29 7 55 5 42
22 3 15 1 16 0 8 0 15 1 43 4 12 7 1 9 7 9 58 9 27 7 51 5 37
23 3 11 1 13 0 7 0 16 1 47 4 17 7 6 9 10 9 59 9 25 7 47 5 33
24 3 7 1 10 0 6 0 18 1 51 4 22 7 11 9 13 9 59 9 23 7 43 5 28
25 3 3 1 7 0 5 0 19 1 56 4 27 7 16 9 16 10 0 9 20 7 39 5 23
26 2 58 1 4 0 4 0 21 2 0 4 33 7 21 9 19 10 0 9 17 7 35 5 18
27 2 54 1 1 0 3 0 23 2 5 4 39 7 26 9 21 10 0 9 15 7 31 5 13
28 2 49 0 58 0 3 0 25 2 9 4 46 7 31 9 23 9 59 9 13 7 27 5 9
29 2 45 0 55 0 2 0 27 2 14 4 52 7 36 9 26 9 59 9 10 7 23 5 4
30 2 41 0 52 0 2 0 30 2 19 4 59 7 41 9 29 9 59 9 7 7 18 4 59

Data ini berupa derajat dan menit, Untuk memindah ke format desimal caranya adalah : derajat + menit / 60 Contoh : 4 + 59 /60 = 4.983



2
Jadwal Ta'dil Markaz
0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300 330
0 1 56 2 53 3 35 3 52 3 39 2 56 1 56 0 56 0 14 0 0 0 18 1 0
1 1 59 2 55 3 36 3 52 3 38 2 54 1 55 0 54 0 13 0 0 0 19 1 2
2 2 1 2 57 3 37 3 52 3 37 2 52 1 53 0 52 0 12 0 0 0 20 1 4
3 2 3 2 58 3 38 3 52 3 36 2 51 1 51 0 50 0 11 0 0 0 22 1 5
4 2 5 2 59 3 39 3 52 3 35 2 49 1 48 0 48 0 10 0 1 0 23 1 7
5 2 6 3 1 3 40 3 52 3 34 2 47 1 46 0 47 0 9 0 1 0 24 1 9
6 2 8 3 3 3 41 3 52 3 33 2 45 1 44 0 45 0 9 0 1 0 25 1 11
7 2 10 3 5 3 41 3 52 3 32 2 43 1 42 0 43 0 8 0 2 0 26 1 13
8 2 12 3 7 3 42 3 52 3 30 2 42 1 40 0 42 0 7 0 2 0 28 1 14
9 2 14 3 8 3 43 3 52 3 29 2 40 1 38 0 40 0 7 0 2 0 29 1 16
10 2 16 3 9 3 44 3 52 3 28 2 38 1 36 0 39 0 6 0 3 0 30 1 18
11 2 18 3 10 3 45 3 51 3 27 2 36 1 34 0 37 0 6 0 3 0 31 1 20
12 2 19 3 12 3 46 3 51 3 25 2 34 1 32 0 36 0 5 0 4 0 33 1 22
13 2 21 3 13 3 46 3 51 3 24 2 32 1 29 0 35 0 4 0 4 0 34 1 23
14 2 23 3 15 3 47 3 50 3 22 2 30 1 27 0 33 0 4 0 5 0 36 1 24
15 2 25 3 16 3 48 3 50 3 21 2 28 1 25 0 32 0 3 0 6 0 37 1 27
16 2 27 3 17 3 48 3 49 3 19 2 26 1 23 0 30 0 3 0 6 0 38 1 29
17 2 29 3 19 3 48 3 48 3 18 2 23 1 21 0 29 0 2 0 7 0 40 1 31
18 2 31 3 20 3 49 3 48 3 17 2 21 1 19 0 28 0 2 0 7 0 41 1 33
19 2 33 3 21 3 49 3 47 3 15 2 19 1 17 0 26 0 1 0 8 0 43 1 35
20 2 35 3 23 3 50 3 47 3 14 2 17 1 15 0 25 0 1 0 9 0 44 1 37
21 2 37 3 25 3 50 3 46 3 12 2 15 1 13 0 24 0 1 0 9 0 46 1 39
22 2 39 3 26 3 51 3 45 3 10 2 13 1 11 0 23 0 1 0 10 0 47 1 41
23 2 40 3 27 3 51 3 45 3 8 2 11 1 10 0 21 0 0 0 11 0 49 1 43
24 2 42 3 28 3 51 3 44 3 7 2 9 1 8 0 20 0 0 0 12 0 50 1 45
25 2 44 3 30 3 52 3 43 3 5 2 7 1 6 0 19 0 0 0 13 0 52 1 46
26 2 46 3 31 3 52 3 43 3 3 2 5 1 4 0 18 0 0 0 14 0 53 1 48
27 2 48 3 32 3 52 3 42 3 1 2 3 1 2 0 17 0 0 0 15 0 55 1 50
28 2 50 3 33 3 52 3 41 2 59 2 1 1 0 0 16 0 0 0 16 0 56 1 52
29 2 51 3 34 3 52 3 40 2 57 1 59 0 58 0 15 0 0 0 17 0 58 1 54
30 2 53 3 35 3 52 3 39 2 56 1 56 0 56 0 14 0 0 0 18 1 0 1 56
Data ini berupa derajat dan menit, Untuk memindah ke format desimal caranya adalah : derajat + menit / 60
Contoh : 1 + 56 /60 = 1.93




3 Jadwal Hisshotus Saat
0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300 330
0 2 13 2 12 2 9 2 3 1 55 1 49 1 45 1 46 1 51 1 58 2 3 2 9
5 2 13 2 12 2 8 2 2 1 54 1 48 1 45 1 46 1 52 1 59 2 4 2 10
10 2 13 2 11 2 7 2 1 1 53 1 47 1 45 1 47 1 53 1 59 2 6 2 11
15 2 13 2 10 2 6 1 59 1 52 1 46 1 45 1 48 1 54 2 0 2 6 2 12
20 2 12 2 10 2 5 1 57 1 50 1 46 1 45 1 48 1 55 2 1 2 7 2 12
25 2 12 2 10 2 4 1 56 1 50 1 45 1 45 1 50 1 56 2 2 2 8 2 12
Data ini berupa derajat dan menit, Untuk memindah ke format desimal caranya adalah : derajat + menit / 60
Contoh : 2 + 13 /60 = 2.216666667

4 Daqoiqu Ta'dil Ayyam
0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300 330
0 4 9 11 8 6 7 13 17 16 9 2 0
5 5 10 11 8 5 8 13 17 15 7 1 1
10 6 10 10 7 6 9 14 17 14 6 1 1
15 7 11 10 7 6 10 15 17 13 5 0 2
20 8 11 9 6 6 11 16 17 11 4 0 3
25 9 11 9 6 7 12 16 16 10 3 0 3
Data ini berupa menit, Untuk memindah ke format desimal caranya adalah: menit / 60
Contoh : 4 /60 = 0.066



5 Ardlul Qomar
0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300 330
0 0 5 2 30 4 20 5 0 4 20 2 30 0 0 2 30 4 20 5 0 4 23 2 35
1 0 5 2 35 4 23 5 0 4 17 2 26 0 5 2 35 4 23 5 0 4 20 2 30
2 0 11 2 39 4 25 5 0 4 15 2 21 0 11 2 39 4 25 5 0 4 17 2 26
3 0 16 2 44 4 27 5 0 4 12 2 16 0 16 2 44 4 27 5 0 4 15 2 21
4 0 21 2 48 4 30 5 0 4 9 2 12 0 21 2 48 4 30 5 0 4 12 2 16
5 0 26 2 52 4 32 4 59 4 6 2 4 0 26 2 52 4 32 5 0 4 9 2 12
6 0 31 2 56 4 34 4 59 4 3 2 2 0 31 2 56 4 34 4 59 4 6 2 4
7 0 37 3 1 4 36 4 58 4 0 1 58 0 37 3 1 4 36 4 59 4 3 2 2
8 0 42 3 5 4 38 4 57 3 57 1 53 0 42 3 5 4 38 4 58 4 0 1 58
9 0 47 3 9 4 40 4 56 3 53 1 48 0 47 3 9 4 40 4 57 3 57 1 53
10 0 52 3 13 4 42 4 55 3 50 1 43 0 52 3 13 4 42 4 56 3 53 1 48
11 0 57 3 17 4 44 4 55 3 47 1 38 0 57 3 17 4 44 4 55 3 50 1 43
12 1 3 3 21 4 45 4 54 3 43 1 33 1 3 3 21 4 45 4 55 3 47 1 38
13 1 8 3 25 4 46 4 52 3 40 1 28 1 8 3 25 4 46 4 54 3 43 1 33
14 1 13 3 28 4 48 4 51 3 36 1 23 1 13 3 28 4 48 4 52 3 40 1 28
15 1 18 3 32 4 50 4 50 3 32 1 18 1 18 3 32 4 50 4 51 3 36 1 23
16 1 23 3 36 4 51 4 48 3 28 1 13 1 23 3 36 4 51 4 50 3 32 1 18
17 1 28 3 40 4 52 4 46 3 25 1 8 1 28 3 40 4 52 4 48 3 28 1 13
18 1 33 3 43 4 54 4 45 3 21 1 3 1 33 3 43 4 54 4 46 3 25 1 8
19 1 38 3 47 4 55 4 44 3 17 0 57 1 38 3 47 4 55 4 45 3 21 1 3
20 1 43 3 50 4 55 4 42 3 13 0 52 1 43 3 50 4 55 4 44 3 17 0 57
21 1 48 3 53 4 56 4 40 3 9 0 47 1 48 3 53 4 56 4 42 3 13 0 52
22 1 53 3 57 4 57 4 38 3 5 0 42 1 53 3 57 4 57 4 40 3 9 0 47
23 1 58 4 0 4 58 4 36 3 1 0 37 1 58 4 0 4 58 4 38 3 5 0 42
24 2 2 4 3 4 59 4 34 2 56 0 31 2 2 4 3 4 59 4 36 3 1 0 37
25 2 4 4 6 4 59 4 32 2 52 0 26 2 4 4 6 4 59 4 34 2 56 0 31
26 2 12 4 9 5 0 4 30 2 48 0 21 2 12 4 9 5 0 4 32 2 52 0 26
27 2 16 4 12 5 0 4 27 2 44 0 16 2 16 4 12 5 0 4 30 2 48 0 21
28 2 21 4 15 5 0 4 25 2 39 0 11 2 21 4 15 5 0 4 27 2 44 0 16
29 2 26 4 17 5 0 4 23 2 35 0 5 2 26 4 17 5 0 4 25 2 39 0 11
30 2 30 4 20 5 0 4 20 2 30 0 0 2 30 4 20 5 0 4 23 2 35 0 5
Data ini berupa derajat dan menit, Untuk memindah ke format desimal caranya adalah : derajat + menit / 60
Contoh : 0 + 5 /60 = 0.0833





6 Daqoiqu al-Tafawut
Tgl Jan Feb Mar April Mei Juni Juli Agus Sept Okt Nov Des
- - - - + + - - + + + +
' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' ''
1 3 16 13 38 12 42 4 10 2 54 2 33 3 25 6 10 0 11 10 3 16 18 11 9
2 3 44 13 46 12 31 3 52 3 2 2 24 3 36 6 7 0 8 10 23 16 20 10 46
3 4 12 13 54 12 18 3 34 3 9 2 15 3 48 6 3 0 27 10 42 16 21 10 12
4 4 40 14 1 12 6 3 16 3 15 2 5 3 59 5 58 0 47 11 1 16 21 10 1
5 5 8 14 6 11 53 2 59 3 22 1 55 4 10 5 53 1 6 11 19 16 20 9 34
6 5 35 14 11 11 39 2 41 3 28 1 45 4 21 5 47 1 26 11 37 16 19 9 11
7 6 1 14 16 11 25 2 23 3 32 1 34 4 30 5 41 1 46 11 55 16 16 8 46
8 6 27 14 19 11 11 2 6 3 36 1 23 4 40 5 34 2 7 12 12 16 13 8 21
9 6 53 14 22 10 56 1 49 3 40 1 12 4 49 5 26 2 27 12 29 16 8 7 53
10 7 18 14 24 10 41 1 22 3 44 1 1 4 58 5 18 2 48 12 45 16 4 7 27
11 7 43 14 25 10 26 1 16 3 46 0 49 5 7 5 10 3 8 13 1 15 58 6 59
12 8 7 14 25 10 10 1 0 3 48 0 37 5 15 5 0 3 29 13 15 15 51 6 32
13 8 30 14 25 9 54 0 44 3 50 0 24 5 23 4 50 3 50 13 31 15 44 6 4
14 8 53 14 24 9 38 0 28 3 51 0 12 5 30 4 40 4 11 13 45 15 35 5 25
15 9 15 14 24 9 21 0+ 13 3 51 0- 0 5 37 4 29 4 32 13 59 15 26 5 6
16 9 37 14 19 9 4 0 2 3 51 0 13 5 43 4 17 4 53 14 13 15 16 4 37
17 9 58 14 16 8 48 0 17 3 50 0 26 5 49 4 6 5 15 14 25 15 5 4 8
18 10 18 14 12 8 30 0 31 3 48 0 39 5 55 3 53 5 36 14 37 14 53 3 39
19 10 37 14 7 8 12 0 44 3 46 0 52 5 59 3 40 5 57 14 49 14 40 3 9
20 10 56 14 1 7 55 0 58 3 44 1 5 6 4 3 27 6 18 15 0 14 27 2 39
21 11 14 13 55 7 37 1 11 3 41 1 18 6 7 3 13 6 29 15 10 14 13 2 9
22 11 31 13 48 7 15 1 23 3 37 1 31 6 11 2 58 7 1 15 20 13 58 1 39
23 11 41 13 40 6 57 1 36 3 33 1 44 6 13 2 44 7 21 15 29 13 42 1 9
24 12 3 13 32 6 39 1 47 3 28 1 57 6 16 2 28 7 42 15 37 13 25 0 39
25 12 18 13 24 6 19 1 58 3 23 2 10 6 17 2 12 8 3 15 45 13 8 0 9
26 12 32 13 14 6 1 2 8 3 17 2 23 6 18 1 56 8 23 15 52 12 50 0 20
27 12 45 13 4 5 43 2 18 3 11 2 36 6 18 1 40 8 44 15 58 12 31 0 50
28 12 57 12 53 5 24 2 28 3 4 2 48 6 18 1 23 9 4 16 2 12 11 1 20
29 13 9 12 53 5 6 2 37 2 57 3 1 6 17 1 5 9 24 16 8 11 51 1 49
30 13 19 0 0 5 4 2 46 2 49 3 13 6 15 0 47 9 44 16 12 11 30 2 19
31 13 29 0 0 4 29 0 0 2 41 0 0 6 13 0 29 0 0 16 16 0 0 2 47


II. PROSES PERHITUNGAN AWAL BULAN (LEBIH PANJANG)
Secara garis besar, Muntaha Nataij al-Aqwal digunakan mengetahui awal bulan hijri dengan langkah-langkah sbb:
A. Menentukan posisi rata-rata Matahari dan bulan, yakni untuk wasat Matahari, Khoshoh Matahari, Wasat bulan, Khosoh bulan, dan Uqdah bulan pada waktu terbenam matahari (Ghurub menurut waktu Istiwa') untuk suatu tempat menjelang awal bulan qamariyah.
B. Menghitung Thul Matahari dan Thul bulan.
C. Menentukan waktu terjadinya Ijtima' (Konjungsi)
D. Menghitung Irtifa' (Ketinggian) hilal.
E. Menghitung Muksul Hilal (Lama hilal diatas ufuk)
F. Menghitung arah terbenamnya matahari dan bulan
G. Menghitung Nurul Hilal (Lebar Cahaya Hilal)
Keterangan selengkapnya mengenai langkah-langkah diatas sebagai berikut:
A. Menentukan Posisi rata-rata Matahari dan Bulan
Langkah-langkahnya sbb:
1. Menentukan tahun, bulan dan lokasi yang akan di cari ijtima'nya,
Sebagai contoh, kita akan mencari ijtima' pada akhir bulan Sya'ban 1431 H. di Pasuruan (LT= -7° 39' BT = 112° 56')
2. Mengambil data Wasat Matahari, Khoshoh Matahari, Wasat bulan, Khosoh bulan, dan Uqdah bulan dari :
• Jadwal J1 untuk tahun Majmuah dengan kelipata 30 dari tahun yang sudah sempurna jumlah bulannya, dalam contoh di atas adalah :
int(1430/30)×30=1410.
• Jadwal J3 untuk tahun Mabsuthoh dengan sisa tahun (ini hanya dibutuhkan jika terdapat sisa), yaitu 1430-1410=20.
• Jadwal J2 untuk bulan sebelum bulan yang akan dicari akhirnya, yaitu bulan Rojab.
• Jadwal J4 untuk hari ke 29 (kadang 28 atau 30) yang merupakan umur bulan Sya'ban (untuk menentukan 29 atau yang lain, cari selisih bujur bulan dan matahari yang terkecil), kemudian data tersebut dijumlahkan.
3. Mengambil Daqa'iqut Tafawut (DT = perata waktu ) dari jadwal J8 dengan hasil penjumlahan Wasat Matahari. Perhatikan tanda positif (+) dan negatifnya (-), kemudian hasilnya digunakan mengambil data menit pada jadwal J7.
4. Hasil penjumlahan atau pengurangan adalah posisi rata-rata Matahari dan Bulan pada waktu zawal haqiqi matahari untuk Makkah (BT = 39° 57'). Sehingga apabila dikehendaki perhitungan untuk selain Makkah maka harus dilakukan koreksi terhadap data posisi matahari dan bulan senilai selisih waktu antar Makkah dan lokasi yang dikehendaki / Saatu Fadli Tulaini (SFT) yakni (112° 56' - 39° 57') / 15. Dengan catatan untuk lokasi disebelah barat Makkah ditambahkan, sedangkan untuk lokasi ditimurnya dikurangkan.
5. Menghitung matahari terbenam (Ghurub) menurut waktu istiwa' dengan data Wasat Matahari (WM), kita bisa menggunakan jadwal waktu solat atau menggunakan rumus sbb :
• Mail awal (M) : sin-1 (sin WM sin 23.45) = 15°19'38.89"
• Bu'dul Quthri (B) : sin-1 (sin M sin P) = -2°0'59.69"
• Ashlul Muthlaq (A) : sin-1 (cos M cos P) = 72°54'37.96"
• Waktu Ghurub : cos-1 -(sin 0.808 + sin B / sin A) / 15 = 5°54’47.66"
6. Mengambil data jam dan menit waktu ghurub dari jadwal J5 untuk jam dan J7 untuk menit, kemudian ditambahkan.
7. Hasil dari penjumlahan ini yang merupakan posisi rata-rata matahari dan bulan, yakni Wasat Matahari (WS), Khoshoh Matahari (KM), Wasat Bulan (WB), Khosoh Bulan (KB), dan Uqdah bulan (UB) pada waktu gurub matahari untuk lokasi yang telah ditentukan tadi dan Khosoh Bulan disebut Dalil Awal (DA).
8. Mengambil data Dhomim untuk WB pada jadwal J6 dengan tahun tam, cari yang lebih mendekati dibawahnya, yaitu 1421, kemudian jumlahkan.
Catatan : Jika Anda menggunakan calculator yang memiliki variable, maka simpan hasil Wasat Matahari di ‘V’, Khoshoh Matahari di ‘W’, Wasat bulan di ‘X’, Khosoh bulan di ‘Y’, dan Uqdah bulan di ‘Z’.

Wasat M.
(V) Khosoh M.
(W)
P H b ° ' " b ° ' "
Tahun Majmu'ah (1400)* 2 2 4 0 50 48 0 17 50 5
Tahun Mabsuthoh (20)* 2 3 4 25 16 56 4 24 55 45
Bulan (Rojab)* 2 4 6 24 1 44 6 24 1 8
Hari (29)* 4 1 0 28 35 2 0 28 34 57
Thul Saat Zawal Wasath = 0 3 4 18 44 30 1 5 21 55
Daqoiq tafawut +5 * 0 0 0 12 0 12
Thul Saat Zawal Haqiqi (Makkah)= 0 3 4 18 44 42 1 5 22 7
Selisih Bujur (4 jam)*(-) 9 51 9 51
Selisih Bujur (52 menit)*(-) 2 8 2 8
Thul Saat Zawal Haqiqi (Pas) = 0 3 4 18 32 43 1 5 10 8
Waktu Ghurub (jam 5)* (+) 12 19 12 19
Waktu Ghurub (menit 55)* (+) 2 16 2 16
Thul Saat Ghurub (Pasuruan) = 0 3 4 18 47 18 1 5 24 43
* Dari Jadwal
Dalil Awal (DA)

Wasat B.
(X) Khosoh B.
(Y) Uqdah B.
(Z)
b ° ' " b ° ' " b ° ' "
Tahun Majmu'ah (1410)* 4 11 28 20 8 12 0 39 1 22 25 7
Tahun Mabsuthoh (20)* 4 21 7 28 2 11 34 33 0 15 17 34
Bulan (Rojab)* 6 27 30 51 6 4 27 10 0 10 57 42
Hari (29)* 0 22 6 56 0 18 53 5 0 1 32 9
Thul Saat Zawal Wasath = 4 22 13 35 5 16 55 27 2 20 12 32
Daqoiq tafawut +5 * 2 45 2 44 1
Thul Saat Zawal Haqiqi (Makkah)= 4 22 16 20 5 16 58 11 2 20 12 33
Selisih Bujur (4 jam)*(-) 2 11 46 2 10 39 0 32
Selisih Bujur (52 menit)*(-) 28 33 28 19 7
Thul Saat Zawal Haqiqi (Pas) = 4 19 36 1 5 14 19 13 2 20 11 54
Waktu Ghurub (jam 5)* (+) 2 44 42 2 43 18 0 40
Waktu Ghurub (menit 55)* (+) 30 12 29 57 7
Thul Saat Ghurub (Pasuruan) = 4 22 50 55 5 17 32 28 2 20 12 41
* Dari Jadwal
1 21 Dlomim (+)*
4 22 52 16

Mail awal (M) : sin-1 (sin 138°32’43" sin 23.45) = 15°16'30.21"
Bu'dul Quthri (B) : sin-1 (sin 15°16’30.21" sin -7°39’) = -2°0'35.44"
Ashlul Muthlaq (A) : sin-1 (cos 15°16’30.21" cos -7°39’) = 72°57'26.12"
Waktu Ghurub : cos-1 -(sin 0.808 + sin -2°0'35.44"/ sin 72°57'26.12") / 15
= 5°54’49.47"

B. Menghitung Thul matahari (TM) dan Thul Bulan (TB)
Langkah-langkahnya sbb:
1. Mengambil beberapa koreksi atau Ta'dil dengan rumus : A- (A-B)×C,
Variabel A adalah Data jadwal yang ditemukan (yang disebut sathar Awal),
Variabel B adalah Data jadwal selanjutnya (yang disebut sathar dua),
Variabel C adalah menit dan detik data yang tidak digunakan mencari A dan B (yang disebut kasrul mahfudh) caranya Frac Data sto C atau data – derajat.
Perhatikan tanda positif (+) dan negatifnya (-),
koreksi atau Ta'dil yang dilakukan tahap pertama adalah sbb:
• Ta'dil Matahari (Td. Mt) dari jadwal J9 dengan DA (-01°05’48.37”). Simpan di ‘D’
Sather Awal (A) Sather Dua (B) Kasrul Mahfudh (C) Hasil
-01°05’8” -01°06’46” 00°24’43” -01°05’48.37”

2. Menghitung Thul Matahari (TM) dengan rumus :
TM = WM + Td.Mt. sto ‘V’
Contoh : 138°47’18” + -1°5’48.37” = 137°41’29”
3. Mengambil Dalil Tsani (DT) yang diperoleh dari Rumus :
2(WB – WM) – KB simpan di ‘H’.
Jika hasilnya negatif maka tambahkan 360
Contoh :
2(X – V) – Y =-157°10’54”
Karena hasilnya negatif, maka -157°10’54” + 360 = 202°49’06”
4. Menghitung Dalil Tsalits (DT2) yang diperoleh dari rumus : KB+ T1+ T2+Tk3 simpan di ‘H’
Contoh :
• Ta'dil pertama (T1) bulan dari jadwal J10 dengan DA (00°06’27.71”). simpan di ‘D’
• Ta'dil kedua (T2) Bulan dari jadwal J11 dengan DT (-00°31’40.65”). simpan di ‘E’
• Ta'dil ketiga (Tk3) Khoshoh Bulan dari jadwal J12 dengan DA (00°13’20.83”). simpan di ‘F’
• BT2: Y+D+E +F =168°23’57”
Sather Awal (A) Sather Dua (B) Kasrul Mahfudh (C) Hasil
00°06’24” 00°06’33” 00°24’43” 00°06’27. 71”
00°30’36” 00°31’55” 00°49’06” 00°31’40.65”
00°13’13” 00°13’32” 00°24’43” 00°13’20.83”
-00°05’02” -00°05’10” 00°24’43” -00°05’05.3”
5. Menghitung Dalil Robi' (DR) yang diperoleh dari rumus:
WB' = WB + T1 + T2 + T3 simpan di ‘X’
DR = X – TM simpan di ‘H’
Jika hasil DR negatif, maka tambahkan 360
Contoh :
• Ta'dil ketiga (T3) Wasath Bulan dari jadwal J13 dengan DT2 (00°13’20.83”). Simpan di ‘F’
• WB' : X+D +E +F = 142°08’50”
• DR : X – V =04°27’20.4”
Sather Awal (A) Sather Dua (B) Kasrul Mahfudh (C) Hasil
-01°24’20” -01°17’25” 00°23’57” -01°21’34.32”
6. Mengambil Dalil Khomis (DK) yang diperoleh dari rumus:
WB” = WB' + T4 simpan di ‘X’
DK = UB + Td. Mr + WB” simpan di ‘Z’
Contoh:
• Ta'dil kedua Bulan (T4) dari jadwal J14 dengan DR (00°05’26.26”). Simpan di ‘D’
• Ta'dil Mutammim al-Ro'si (Td. Mr) dari jadwal J15 dengan DA (-00°05’05.3”). Simpan di ‘G’
• WB” : X + D = 142°14’16”
• DK : Z+X+G =222°21’52”
Sather Awal (A) Sather Dua (B) Kasrul Mahfudh (C) Hasil
00°04’53” 00°06’06” 00°08’50” 00°05’26.26”
-00°05’02” -00°05’10” 00°24’43” -00°05’05.3”

7. Menghitung Thul Bulan (TB) yang diperoleh dari rumus: WB" + T5 simpan di ‘X’
Contoh:
• Ta'dil kedua Bulan (T5) dari jadwal J15 dengan DK (-00°06’41.36”). Simpan di ‘E’
• TB : X + E = 142°07’34”

Sather Awal (A) Sather Dua (B) Kasrul Mahfudh (C) Hasil
-00°06’41” -00°06’42” 00°14’16” -00°06’41.36”
C. Menentukan Saat Terjadinya Ijtima'
Langkah-langkahnya sbb:
1. Menghitung Bu'dul Mutlak(BM) dengan rumus :
BM = TB – TM simpan di ‘B’
Contoh: V – X =-04°26’05.3”
2. Menghitung titik Ijtima' (T Ijt) dengan rumus :
T ijt = BN / 30'28" simpan di ‘B’
Jika hasilnya negatif, maka tambahkan 24
Contoh : B / 30’28” = -08°44’01.51”
Karena hasilnya negatif, maka -08°44’01.51” + 24 =15°15’58.49”
3. Menghitung waktu ijtima' (Ijtima') dengan rumus :
Ijtima' = T Ijt – Gurub + 12 = = > (Waktu Istiwa')
B – 5°55’+12= 21:20:58.49
Hasil ijtima' ini dengan menggunakan waktu istiwa' yakni menggunakan waktu matahari hakiki. Sehingga jika ingin mengubahnya ke WIB (misalnya) maka harus dilakukakan koreksi sbb :
1. Selisih WIB dan WIS di buruj 105° dari J17 dengan TM – slsh (sesuai dijadwal J17) simpan di ‘B’
2. Selisih Bujur 105° dengan Bujur tempat dengan satuan jam simpan di ‘C’
3. Hasil selisih WIB dan WIS :WIS +B + C –12
Jika hasilnya negatif, maka tambahkan 24
Contoh:
B = -00°04’58”
C : (105°– 112°56’)/15 =-0°31’44”
IJTIMA' WIB :21°20’58.49” +-0°31’44” +-00°04’58” +-12=8:44:16.49 (Pagi)

D. Menghitung Irtifa'ul Hilal
Maksudnya Irtifa'ul Hilal pada saat Maghrib paska Ijtima'. Lakukan langkah-langkah sbb :

Hishotul Ardli/Dalil Khomis (Z) = 222°21’52”
Thulul Bulan (X) = 142°07’34”
Thulus Matahari (V) = 137°41’29” Lintang Tempat (W) = -7° 39'

• Ardul Bulan (A)
Rumus: sin-1 (sin Z sin 5° 2') =-3° 23' 21.47"
• Mail Tsani Bulan (B)
Rumus: tan-1 (sin X tan 23.45) = 14° 54’43.27"
• Hissatul Bu'di (C)
Rumus: A + B = 11° 31’21.8"
• Bu'du Bulan (D)
Rumus: sin-1 (sin C cos 23.45 / cos B) = 10° 55’55.45"
• Mail Matahari (E)
Rumus: sin-1 (sin V sin 23.45) = 15° 32’14.73"
• Mail Darojatil Mamar Bulan (F)
Rumus : sin-1 (sin X sin 23.45) = -02° 0236.74”
• Bu'dul Quthr Matahari (G)
Rumus: sin-1 (sin E sin W) = -02° 02’36.74”
• Ashal Mutlak Matahari (H)
Rumus: sin-1 (cos E cos W) = 72° 43’23.21"
• Bu'du Quthr Bulan (I)
Rumus: sin-1 (sin D sin W) = -01° 26’47.87”
• Ashal Mutlak Bulan (J)
Rumus: sin-1 (cos D cos W) = 76° 41’01.85”
• Nisful Fudlah Matahari (K)
Rumus: sin­¹(sin G / sin H) = -02° 08' 24.51”
• Nisfu Qousin Nahar Matahari (L)
Rumus: 90 + K = 87° 51’35.49"
• Nisfu Fudlah Bulan (M)
Rumus: sin­¹(sin I / sin J) = -01° 29’11.79"
• Nisfu Qousin Nahar Bulan (N)
Rumus: 90 + M = 88° 30’48.21"
• Qousul Baqi Matahari (O)
Rumus: abs sin­¹( cos V / cos E) = 50° 08’14.34"
• Matali' Falakiyah Matahari (P)
Jika TM pada buruj 9, 10, atau 11 (270 s/d 360) Maka MFM = 00 + O
Jika TM pada buruj 0, 1 atau 2 (00 s/d 90) Maka MFM = 180 – O
Jika TM pada buruj 3, 4 atau 5 (90 s/d 180) Maka MFM = 180 + O
Jika TM pada buruj 6, 7 atau 8 (180 s/d 270) Maka MFM = 360 – O
= 230° 08’14"
• Qousul Baqi Bulan (Q) Rumus : abs sin­¹(cos X / cos F) = 54° 29’31.09"
• Matali' Falakiyah Bulan (R)
Jika TB pada buruj 9, 10, atau 11 (270 s/d 360) Maka MFB = 00 + Q
Jika TB pada buruj 0, 1 atau 2 (00 s/d 90) Maka MFB = 180 – Q
Jika TB pada buruj 3, 4 atau 5 (90 s/d 180) Maka MFB = 180 + Q
Jika TB pada buruj 6, 7 atau 8 (180 s/d 270) Maka MFB = 360 – Q
= 234° 29’31"
• Mathali' Gurub Matahari (S)
Rumus : Abs P + Abs L = 317° 59’49"
• Mathali' Gurub Bulan (T) Rumus : Abs R + Abs N = 323° 00’19.3"
• Qausul Muksi (U) Rumus : T – S = 05° 00’29.47"
• Fadlu Da'ir Bulan (A)
Rumus: N – U = 83° 30’18.74"
• Ashal Mu'addal (B)
Rumus: sin­¹(sin J cos A) = 06° 19' 10.03"
• Irtifa' Hilal (C)
Rumus: sin­¹(sin B + sin I) = 04° 51' 57.67"
E. Menghitung Muksul Hilal (Lama hilal diatas ufuk)
• E. Lama Hilal diatas ufuk (V)
Rumus: U / 15 = 00:20:01.96
F. Menentukan Arah Terbenam Matahari Dan Bulan
• Arah Terbenam Matahari (E)
Rumus: sin­¹(sin E / cos W) = 15° 40’49.9"
Catatan: jika nilai ATM positif itu menunjukkan matahari terbenam di sebelah Utara titik Barat, sebaliknya jika nilainya negatif menunjukkan bahwa matahari terbenamnya di sebelah selatan titik barat.
• Arah Terbenam Bulan (D)
Rumus: sin­¹(sin D / cos W) = 11° 01’53.28”
• Hissatul Simt Bulan (F)
Rumus: sin­¹(sin C sin W / cos W) = -00° 39’10.14"
• Ta'dil Simt Bulan (G)
Rumus: sin­¹(sin D – sin F) = 11° 41' 50.38"
• Menentukan Arah Hilal Ketika Matahari Terbenam (H)
Rumus: sin­¹(sin G / cos C) = 11° 44’24.87”
Catatan: jika hasilnya positif itu menunjukkan Hilal terbenam di sebelah Utara titik Barat, sebaliknya jika nilainya negatif menunjukkan bahwa Hilal terbenamnya di sebelah selatan titik barat.
• Posisi Hilal dari Matahari (I)
Rumus: H – E = -03° 56’25.03”
Catatan: Jika hasilnya positif, menunjukkan hilal berada di utara matahari dalam keadaan miring ke Utara sebaliknya jika hasilnya negatif berarti hilal berada di selatan matahari dengan keadaan miring ke selatan sedangkan jika hasilnya kurang dari 1 itu menandakan keadaan hilal terlentang.
G. Nurul Hilal (J)
Rumus: (√(I2 + C2)) /15 = 00° 25’02.71"

KESIMPULAN
Hisab Awal Bulan Romadlon 1431 H. Metode Muntaha Nataiji al-Aqwal
Awal Bulan Romadlon : Rabu Legi, 11 Agu 2010 M.
Ijtima' : Selasa Kliwon, 10 Agu 2010 M.
Waktu Ijtima' : 09.11 WIS, 08.45 WIB
Azimut Matahari : 15°40' Di sebelah utara titik barat
Azimut Hilal : 11°44' Di sebelah utara titik barat
Arah Hilal : Di utara
Kemiringan : Miring ke selatan
Tinggi Hilal : 4°52' / 3.50 m
Lama Hilal : 00.20 Menit
Cahaya Hilal : 2/5 Ushbu' / 0.301 cm
Matahari Terbenam : 05.55 WIS 05.28 WIB
Markaz Kitab : Makkah al-Mukarromal 21° 30' LU | 39° 57' BT
Markaz Garapan : Pasuruan 7° 39' LS | 112° 56' BT


Jadwal Tahun Majmu’ah J1
Thn Wasat M khosoh M Wasat B Khosoh B Uqdah B
P H b ° ' " b ° ' " b ° ' " b ° ' " b ° ' "
1290 3 3 10 27 10 56 7 56 17 21 11 08 22 20 5 6 25 35 10 20 33 23
1320 4 1 0 5 35 54 8 24 10 32 0 16 38 50 3 0 19 21 5 13 31 19
1350 0 6 1 14 0 52 10 10 3 43 1 24 55 20 0 24 13 7 0 6 29 15
1380 1 4 2 22 25 50 11 9 56 54 3 3 11 50 10 18 6 53 6 29 27 11
1410 2 2 4 0 50 48 0 17 50 5 4 11 28 20 8 12 0 39 1 22 25 7
1440 3 0 5 9 15 46 1 25 43 56 5 19 44 50 4 5 54 25 8 15 23 3
1470 4 5 6 17 40 44 3 3 36 27 6 28 1 20 1 49 48 11 3 8 20 59
1500 0 3 7 26 5 42 4 11 29 38 8 6 17 50 11 28 41 57 10 1 18 55
1430 1 1 9 4 30 40 5 19 24 49 9 14 34 20 9 17 35 33 4 22 16 51
1460 2 6 10 12 55 38 6 27 16 0 10 22 50 50 7 11 29 19 11 17 14 47

Jadwal Bulan J2
Bln Wasat M khosoh M Wasat B Khosoh B Uqdah B
P H b ° ' " b ° ' " b ° ' " b ° ' " b ° ' "
1 5 2 0 29 34 10 0 29 34 5 1 5 17 31 1 1 56 59 0 1 35 19
2 4 3 1 28 9 11 1 28 9 0 1 27 24 27 1 20 50 4 0 3 7 28
3 4 5 2 27 43 21 2 27 43 4 3 2 41 47 2 22 47 2 0 4 42 47
4 3 6 3 26 18 23 3 26 18 2 3 24 48 53 3 11 40 7 0 6 14 55
5 3 1 4 25 52 33 4 25 52 6 5 0 6 24 4 13 37 6 0 7 50 14
6 2 2 5 24 27 34 5 24 27 2 5 22 13 20 5 2 30 11 0 9 22 22
7 2 4 6 24 1 44 6 24 1 8 6 27 30 51 6 4 27 10 0 10 57 42
8 1 5 7 22 36 46 7 22 36 4 7 19 37 47 6 23 20 14 0 12 29 51
9 1 7 8 22 10 56 8 22 10 8 8 24 55 18 7 25 17 13 0 14 5 10
10 5 1 9 20 45 57 9 20 45 4 9 17 2 13 8 14 10 18 0 15 37 18
11 5 3 10 20 20 7 10 20 19 9 10 22 19 44 9 16 7 7 0 17 12 37
12 4 4 11 18 55 9 11 18 54 5 11 14 26 40 10 5 0 22 0 18 44 46

Jadwal Tahun Mabsuthoh J3
bln Wasat M khosoh M Wasat B Khosoh B Uqdah B
P H b ° ' " b ° ' " b ° ' " b ° ' " b ° ' "
1 4 4 11 18 55 9 11 18 54 5 11 14 26 40 10 5 0 22 0 18 44 46
2 4 2 11 8 49 26 11 8 47 19 11 12 3 55 8 23 4 37 1 7 32 43
3 3 6 10 27 44 35 10 27 41 24 10 26 30 36 6 28 4 59 1 26 17 29
4 2 3 10 16 39 44 10 16 35 30 10 10 57 16 5 3 5 21 2 15 2 15
5 2 1 10 6 34 1 10 6 28 43 10 8 34 31 3 21 9 37 3 3 50 11
6 1 5 9 25 29 10 9 25 22 49 9 23 1 11 1 16 9 58 3 22 34 57
7 1 3 9 15 23 27 9 15 26 2 9 20 38 26 0 14 14 14 4 11 22 54
8 5 7 9 4 18 36 9 4 10 7 9 5 5 6 10 19 14 36 5 0 7 40
9 4 4 8 23 13 45 8 23 4 13 8 19 31 47 8 24 14 58 5 18 52 26
10 4 2 8 13 8 2 8 12 57 26 8 17 9 2 7 12 19 13 6 7 40 22
11 3 6 8 2 3 11 8 1 51 32 8 1 35 42 5 17 19 35 6 26 25 8
12 2 3 7 20 58 20 7 20 45 37 7 16 7 22 3 22 19 57 7 15 9 54
13 2 1 7 10 52 37 7 10 38 51 7 13 39 37 2 10 24 13 8 3 57 51
14 1 5 6 29 47 46 6 29 32 56 6 28 6 17 0 15 24 34 8 22 42 37
15 1 3 6 19 42 3 6 19 26 10 6 25 43 33 11 3 28 50 9 11 30 33
16 5 7 6 8 37 12 6 8 20 15 6 10 10 13 9 8 29 12 10 0 15 19
17 4 4 5 27 32 21 5 27 14 20 5 24 36 53 7 13 29 34 10 19 0 5
18 4 2 5 17 26 38 5 17 7 34 5 22 14 8 6 1 33 49 11 7 48 2
19 3 6 5 6 21 47 5 6 1 39 5 6 40 48 4 6 34 11 11 26 32 48
20 2 3 4 25 16 56 4 24 55 45 4 21 7 28 2 11 34 33 0 15 17 34
21 2 1 4 15 11 13 4 14 48 58 4 18 44 44 0 29 38 48 1 4 5 30
22 1 5 4 4 6 22 4 3 43 4 4 3 11 24 11 4 39 10 1 22 50 16
23 5 2 3 23 1 31 3 22 37 9 3 17 38 4 9 9 39 32 2 11 35 2
24 5 7 3 12 55 48 3 12 30 22 3 15 15 19 7 27 43 48 3 0 22 59
25 4 4 3 1 50 57 3 1 24 28 2 29 41 59 6 2 44 9 3 19 7 45
26 4 2 2 21 45 14 2 21 17 41 2 27 19 14 4 20 48 25 4 7 55 41
27 3 6 2 10 40 23 2 10 11 47 2 11 45 55 2 25 48 47 4 26 40 27
28 2 3 1 29 35 32 1 29 5 52 1 26 12 35 1 0 49 9 5 15 25 13
29 2 1 1 19 29 49 1 18 59 6 1 23 49 50 11 18 53 24 6 4 13 10
30 1 5 1 8 24 58 1 7 53 11 1 8 16 30 9 23 53 46 6 22 57 56

Jadwal Hari J4
Hr Wasat M khosoh M Wasat B Khosoh B Uqdah B
P H ° ' " ° ' " b ° ' " b ° ' " ° ' "
1 1 1 0 59 8 0 59 8 0 13 10 35 0 13 3 54 0 3 11
2 2 2 1 58 17 1 58 17 0 26 21 10 0 26 7 48 0 6 12
3 3 3 2 57 25 2 57 25 1 9 31 45 1 9 11 42 0 9 32
4 4 4 3 56 33 3 56 32 1 22 42 20 1 22 15 36 0 12 42
5 5 5 4 55 42 4 55 41 2 5 52 55 2 5 19 30 0 15 53
6 1 6 5 54 50 5 54 49 2 19 3 30 2 18 23 24 0 19 4
7 2 7 6 53 58 6 53 57 3 2 14 5 3 1 27 18 0 22 14
8 3 1 7 53 7 7 53 6 3 15 24 40 3 14 31 11 0 25 25
9 4 2 8 52 15 8 52 13 3 28 35 15 3 27 35 5 0 28 36
10 5 3 9 51 23 9 51 21 4 11 45 50 4 10 38 59 0 31 46
11 1 4 10 50 32 10 50 30 4 24 56 25 4 23 42 53 0 34 57
12 2 5 11 49 40 11 49 38 5 8 7 0 5 6 46 47 0 38 8
13 3 6 12 48 48 12 48 46 5 21 17 35 5 19 50 41 0 41 18
14 4 7 13 47 57 13 47 54 6 4 28 10 6 2 54 35 0 44 29
15 5 1 14 47 5 14 47 2 6 17 38 45 6 15 58 29 0 47 40
16 1 2 15 46 13 15 46 10 7 0 49 20 6 29 2 23 0 50 50
17 2 3 16 45 22 16 45 19 7 13 59 55 7 12 6 17 0 54 1
18 3 4 17 44 30 17 44 27 7 27 10 30 7 25 10 11 0 57 11
19 4 5 18 43 38 18 43 35 7 10 21 6 8 8 14 6 1 0 22
20 5 6 19 42 47 19 42 43 8 23 31 41 8 21 18 0 1 3 33
21 1 7 20 41 55 20 41 51 9 6 42 16 9 4 21 54 1 6 43
22 2 1 21 41 3 21 40 59 9 19 52 51 9 17 25 47 1 9 54
23 3 2 22 40 12 22 40 8 10 3 3 26 10 0 29 41 1 13 5
24 4 3 23 39 20 23 39 16 10 16 14 10 10 13 33 35 1 16 15
25 5 4 24 38 28 24 38 23 10 29 24 36 10 26 37 29 1 19 26
26 1 5 25 37 37 25 37 32 11 12 35 11 11 9 41 23 1 22 37
27 2 6 26 36 45 26 36 40 11 25 45 46 11 22 45 17 1 25 47
28 3 7 27 35 53 27 35 48 0 8 56 21 0 5 49 11 1 28 58
29 4 1 28 35 2 28 34 57 0 22 6 56 0 18 53 5 1 32 9
30 5 2 29 34 10 29 34 5 1 5 17 31 1 1 56 59 1 35 19

Jadwal Jam J5
Jam Wasat M khosoh M Wasat B Khosoh B Uqdah B
' " ' " ° ' " ° ' " ' "
1 2 28 2 28 0 32 56 0 32 39 0 8
2 4 56 4 56 1 5 53 1 5 20 0 16
3 7 24 7 24 1 38 49 1 37 59 0 24
4 9 51 9 51 2 11 46 2 10 39 0 32
5 12 19 12 19 2 44 42 2 43 18 0 40
6 14 47 14 47 3 17 39 3 15 59 0 48
7 17 15 17 15 3 50 35 3 48 38 0 56
8 19 43 19 43 4 23 32 4 21 18 1 4
9 22 11 22 11 4 56 28 4 53 58 1 11
10 24 38 24 38 5 29 25 5 26 38 1 19
11 27 6 27 6 6 2 21 5 59 17 1 27
12 29 34 29 34 6 35 18 6 31 57 1 35
13 32 2 32 2 7 8 14 7 4 37 1 43
14 34 30 34 30 7 41 10 7 37 16 1 51
15 36 58 36 58 8 14 7 8 9 56 1 59
16 39 26 39 26 8 47 3 8 42 36 2 7
17 41 54 41 54 9 20 0 9 15 16 2 15
18 44 21 44 21 9 52 56 9 47 55 2 23
19 46 49 46 49 10 25 53 10 20 35 2 31
20 49 17 49 17 10 58 49 10 53 15 2 39
21 51 45 51 45 11 31 46 11 25 55 2 47
22 54 13 54 13 12 4 42 11 58 34 2 55
23 56 40 56 40 12 31 39 12 31 15 3 2
24 59 8 59 8 13 10 35 13 3 54 3 11

Jawal Dlomim W.B J6
' " ' "
1215 0 20 1627 3 45
1318 0 36 1730 5 24
1421 1 21 1833 7 21
1524 2 24 1936 9 36

Jadwal Menit J7
Mnt Wasat M khosoh M Wasat B Khosoh B Uqdah B Mnt Wasat M khosoh M Wasat B Khosoh B Uqdah B
' " ' " ' " ' " " ' " ' " ' " ' " "
1 0 2 0 2 0 33 0 32 0 31 1 16 1 16 17 1 16 52 4
2 0 5 0 5 1 6 1 5 0 32 1 19 1 19 17 34 17 25 4
3 0 7 0 7 1 39 1 38 0 33 1 21 1 21 18 7 17 58 4
4 0 10 0 10 2 12 2 11 1 34 1 24 1 24 18 40 18 31 5
5 0 12 0 12 2 45 2 44 1 35 1 26 1 26 19 13 19 3 5
6 0 15 0 15 3 18 3 16 1 36 1 29 1 29 19 46 19 36 5
7 0 17 0 17 3 51 3 49 1 37 1 31 1 31 20 19 20 9 5
8 0 20 0 20 4 24 4 22 1 38 1 34 1 34 20 52 20 41 5
9 0 22 0 22 4 56 4 53 1 39 1 36 1 36 21 25 21 14 5
10 0 25 0 25 5 29 5 26 1 40 1 39 1 39 21 58 21 47 5
11 0 27 0 27 6 2 5 59 1 41 1 41 1 41 22 31 22 20 5
12 0 30 0 30 6 35 6 32 1 42 1 43 1 43 23 4 22 52 6
13 0 32 0 32 7 8 7 4 1 43 1 46 1 46 23 36 23 24 6
14 0 35 0 35 7 41 7 37 2 44 1 48 1 48 24 9 23 57 6
15 0 37 0 37 8 14 8 10 2 45 1 51 1 51 24 42 24 29 6
16 0 39 0 39 8 47 8 43 2 46 1 53 1 53 25 15 25 2 6
17 0 42 0 42 9 20 9 15 2 47 1 56 1 56 25 48 25 35 6
18 0 44 0 44 9 53 9 48 2 48 1 58 1 58 26 21 26 8 6
19 0 47 0 47 10 26 10 21 3 49 2 1 2 1 26 54 26 40 6
20 0 49 0 49 10 59 10 53 3 50 2 3 2 3 27 27 27 13 7
21 0 52 0 52 11 32 11 26 3 51 2 6 2 6 28 0 27 46 7
22 0 54 0 54 12 5 11 59 3 52 2 8 2 8 28 33 28 19 7
23 0 57 0 57 12 38 12 32 3 53 2 11 2 11 29 6 28 51 7
24 0 59 0 59 13 11 13 4 3 54 2 13 2 13 29 39 29 24 7
25 1 2 1 2 13 44 13 37 3 55 2 16 2 16 30 12 29 57 7
26 1 4 1 4 14 16 14 9 3 56 2 18 2 18 30 45 30 29 8
27 1 7 1 7 14 49 14 41 4 57 2 20 2 20 31 18 31 2 8
28 1 9 1 9 15 22 15 14 4 58 2 23 2 23 31 51 31 35 8
29 1 11 1 11 15 55 15 47 4 59 2 25 2 25 32 24 32 8 8
30 1 14 1 14 16 28 16 20 4 60 2 28 2 28 32 56 32 40 8

Jadwal Perata Waktu Dg Bujur Matahari J8
0 30 60 90 120 150 190 210 240 270 300 330
+ - - + + + - - - - + +
0 7 1 4 1 6 3 7 15 14 2 11 14
1 7 2 4 2 6 2 8 16 13 1- 12 14
2 7 2 3 2 6 2 8 16 13 0+ 12 14
3 7 2 3 2 6 2 9 16 13 0 12 14
4 6 2 3 2 6 1 9 16 13 0 12 14
5 6 2 3 3 6 1 9 16 12 1 13 13
6 6 2 3 3 6 1 10 16 12 1 13 13
7 5 2 3 3 6 0 10 16 11 2 13 13
8 5 3 3 3 6 0 10 16 11 2 13 13
9 5 3 3 3 6 0 11 16 11 3 13 13
10 4 3 3 4 6 0+ 11 16 10 3 13 13
11 4 3 2 4 6 1- 11 16 10 4 14 13
12 4 3 2 4 6 1 12 16 10 4 14 12
13 3 3 2 4 6 1 12 16 9 5 14 12
14 3 3 2 4 6 2 12 16 9 5 14 12
15 3 3 2 5 6 2 12 16 8 6 14 12
16 3 4 2 5 5 2 13 16 8 6 14 11
17 2 4 1 5 5 3 13 16 7 6 14 11
18 2 4 1 5 5 3 13 16 7 7 14 11
19 2 4 1 5 5 3 14 16 7 7 14 11
20 1 4 1- 5 5 4 14 16 6 8 14 10
21 1 4 0+ 5 5 4 14 16 6 8 14 10
22 1 4 0 6 4 4 14 15 5 8 14 10
23 1 4 0 6 4 5 14 15 5 9 14 10
24 0+ 4 0 6 4 5 15 15 5 9 14 9
25 0- 4 0 6 4 5 15 15 4 9 14 9
26 0 4 1 6 3 6 15 15 4 10 14 9
27 1 4 1 6 3 6 15 14 3 10 14 8
28 1 4 1 6 3 7 15 14 3 11 14 8
29 1 4 1 6 3 7 15 14 2 11 14 8
30 1 4 1 6 3 7 15 14 2 11 14 7


Tadil Matahari dg Dalil Awal J9
° ' " ° ' " ° ' " ° ' " ° ' " ° ' "
0 (-) 30 (-) 60 (-) 90 (-) 120 (-) 150 (-)
0 0 0 0 0 56 44 1 39 0 1 55 30 1 41 6 0 58 50 30
1 0 1 59 0 58 27 1 40 0 1 55 32 1 40 6 0 57 3 29
2 0 3 57 1 0 9 1 40 59 1 55 31 1 39 4 0 55 15 28
3 0 5 55 1 1 50 1 41 57 1 55 28 1 38 0 0 53 27 27
4 0 7 54 1 3 29 1 42 52 1 55 23 1 36 54 0 51 37 26
5 0 9 52 1 5 8 1 43 46 1 55 17 1 35 46 0 49 46 25
6 0 11 50 1 6 46 1 44 37 1 55 8 1 34 37 0 47 54 24
7 0 13 48 1 8 22 1 45 27 1 54 56 1 33 26 0 46 2 23
8 0 15 45 1 9 57 1 46 15 1 54 43 1 32 13 0 44 8 22
9 0 17 42 1 11 32 1 47 2 1 54 27 1 30 58 0 42 14 21
10 0 19 39 1 13 4 1 47 46 1 54 10 1 29 42 0 40 18 20
11 0 21 36 1 14 36 1 48 28 1 53 50 1 28 24 0 38 22 19
12 0 23 32 1 16 6 1 49 8 1 53 28 1 27 4 0 36 25 18
13 0 25 28 1 17 35 1 49 47 1 53 5 1 25 43 0 34 28 17
14 0 27 23 1 19 3 1 50 24 1 52 39 1 24 19 0 32 30 16
15 0 29 18 1 20 29 1 50 58 1 52 11 1 22 55 0 30 31 15
16 0 31 13 1 21 54 1 51 30 1 51 41 1 21 28 0 28 32 14
17 0 33 7 1 23 17 1 52 1 1 51 8 1 20 1 0 26 32 13
18 0 35 0 1 24 39 1 52 29 1 50 34 1 18 31 0 24 31 12
19 0 36 53 1 26 0 1 52 56 1 49 58 1 17 0 0 22 30 11
20 0 38 45 1 27 18 1 53 20 1 49 19 1 15 28 0 20 29 10
21 0 40 36 1 28 36 1 53 43 1 48 38 1 13 54 0 18 27 9
22 0 42 27 1 29 52 1 54 3 1 47 56 1 12 19 0 16 25 8
23 0 44 17 1 31 6 1 54 21 1 47 12 1 10 42 0 14 23 7
24 0 46 6 1 32 19 1 54 37 1 46 26 1 9 4 0 12 20 6
25 0 47 55 1 33 30 1 54 51 1 45 37 1 7 25 0 10 17 5
26 0 49 42 1 34 39 1 55 3 1 44 47 1 5 44 0 8 14 4
27 0 51 29 1 35 47 1 55 13 1 43 54 1 4 3 0 6 11 3
28 0 53 15 1 36 53 1 55 21 1 43 0 1 2 19 0 4 7 2
29 0 55 0 1 37 57 1 55 27 1 42 4 1 0 35 0 2 4 1
30 0 56 44 1 39 0 1 55 30 1 41 6 1 58 50 0 0 0 0
330 (+) 300 (+) 170 (+) 240 (+) 210 (+) 180 (+)


Ta’dil 1 dg Dalil Awal J10
0 (+) 30 (+) 60 (+) 90 (+) 120 (+) 150 (+)
' " ' " ' " ' " ' " ' "
0 0 0 5 35 9 42 11 16 9 49 5 42 30
1 0 12 5 45 9 48 11 16 9 43 5 31 29
2 0 23 5 54 9 54 11 16 9 37 5 21 28
3 0 35 6 4 9 59 11 15 9 31 5 10 27
4 0 47 6 14 10 5 11 14 9 24 4 59 26
5 0 58 6 24 10 10 11 14 9 18 4 49 25
6 1 10 6 33 10 14 11 13 9 11 4 38 24
7 1 21 6 43 10 19 11 12 9 4 4 27 23
8 1 33 6 52 10 24 11 11 8 57 4 16 22
9 1 45 7 1 10 28 11 9 8 49 4 5 21
10 1 56 7 10 10 33 11 7 8 42 3 54 20
11 2 7 7 19 10 37 11 5 8 34 3 43 19
12 2 19 7 28 10 41 11 3 8 26 3 31 18
13 2 30 7 37 10 44 11 0 8 18 3 20 17
14 2 42 7 46 10 48 10 58 8 10 3 8 16
15 2 53 7 54 10 51 10 55 8 2 2 57 15
16 3 4 8 2 10 54 10 52 7 54 2 49 14
17 3 15 8 10 10 57 10 49 7 45 2 33 13
18 3 26 8 18 10 59 10 45 7 36 2 21 12
19 3 38 8 26 11 2 10 42 7 27 2 10 11
20 3 49 8 34 11 4 10 38 7 18 1 59 10
21 3 59 8 41 11 6 10 34 7 9 1 47 9
22 4 10 8 49 11 8 10 30 7 0 1 35 8
23 4 21 8 56 11 10 10 25 6 51 1 23 7
24 4 32 9 3 11 11 10 21 6 41 1 11 6
25 4 43 9 10 11 13 10 16 6 32 1 0 5
26 4 53 9 16 11 14 10 11 6 22 0 48 4
27 5 4 9 23 11 15 10 6 6 12 0 36 3
28 5 14 9 30 11 15 10 0 6 2 0 24 2
29 5 24 9 36 11 16 9 55 5 52 0 12 1
30 5 35 9 42 11 16 9 49 5 42 0 0 0
330 (-) 300 (-) 270 (-) 240 (-) 210 (-) 180 (-)

Ta’dil 2 dg Dalil Tsani J11
0 (-) 30 (-) 60 (-) 90 (-) 120 (-) 150 (-)
' " ° ' " ° ' " ° ' " ° ' " ' "
0 0 0 0 39 46 1 9 15 1 20 33 1 10 16 40 47 30
1 1 23 0 40 58 1 9 57 1 20 34 1 9 34 39 33 29
2 2 46 0 42 9 1 10 38 1 20 33 1 8 51 38 18 28
3 4 9 0 43 20 1 11 18 1 20 31 1 8 6 37 3 27
4 5 32 0 44 30 1 11 56 1 20 27 1 7 20 35 47 26
5 6 55 0 45 39 1 12 33 1 20 21 1 6 32 34 30 25
6 8 18 0 46 47 1 13 9 1 20 14 1 5 43 33 13 24
7 9 40 0 47 54 1 13 43 1 20 5 1 4 53 31 55 23
8 11 3 0 49 1 1 14 16 1 19 55 1 4 2 30 36 22
9 12 25 0 50 7 1 14 48 1 19 44 1 3 10 29 16 21
10 13 47 0 51 12 1 15 19 1 19 32 1 2 17 27 56 20
11 15 9 0 52 16 1 15 49 1 19 18 1 1 23 26 35 19
12 16 30 0 53 49 1 16 17 1 19 2 1 0 27 25 14 18
13 17 51 0 54 21 1 16 43 1 18 45 0 59 30 23 53 17
14 19 12 0 55 22 1 17 8 1 18 26 0 58 32 22 31 16
15 20 33 0 56 22 1 17 31 1 18 6 0 57 33 21 9 15
16 21 53 0 57 21 1 17 53 1 17 14 0 56 33 19 46 14
17 23 13 0 58 19 1 18 14 1 17 21 0 55 32 18 23 13
18 24 32 0 59 16 1 18 33 1 16 57 0 54 30 16 59 12
19 25 51 1 0 12 1 18 51 1 16 31 0 53 26 15 35 11
20 27 10 1 1 7 1 19 8 1 16 4 0 52 21 14 11 10
21 28 45 1 2 1 1 19 24 1 15 35 0 51 15 12 47 9
22 29 45 1 2 54 1 19 38 1 15 5 0 50 8 11 22 8
23 31 2 1 3 46 1 19 50 1 14 34 0 49 1 9 57 7
24 32 19 1 4 37 1 19 0 1 14 1 0 47 53 8 32 6
25 33 35 1 5 26 1 20 9 1 13 27 0 46 44 7 7 5
26 34 50 1 6 14 1 20 16 1 12 52 0 45 34 5 42 4
27 36 5 1 7 1 1 20 22 1 12 15 0 45 23 4 17 3
28 37 19 1 7 47 1 20 27 1 11 37 0 43 12 2 51 2
29 38 33 1 8 32 1 20 31 1 10 57 0 44 0 1 26 1
30 39 46 1 9 15 1 20 33 1 10 16 0 40 47 0 0 0
330 (+) 300 (+) 270 (+) 240 (+) 210 (+) 180 (+)



Ta’dil 3 untuk Khoshoh dg Dalil Awal J12
0 (+) 30 (+) 60 (+) 90 (+) 120 (+) 150 (+)
' " ' " ' " ' " ' " ' "
0 0 0 11 31 20 1 23 12 20 11 11 41 30
1 0 24 11 52 20 13 23 12 19 59 11 20 29
2 0 49 12 12 20 25 23 11 19 46 10 59 28
3 1 13 12 33 20 36 23 10 19 33 10 37 27
4 1 37 12 53 20 47 23 9 19 20 10 15 26
5 2 1 13 13 20 57 23 7 19 6 9 53 25
6 2 25 13 32 21 7 23 5 18 52 9 31 24
7 2 48 13 52 21 16 23 2 18 37 9 9 23
8 3 12 14 11 21 26 22 59 18 22 8 46 22
9 3 36 14 30 21 35 22 56 18 7 8 23 21
10 3 59 14 49 21 44 22 53 17 52 8 0 20
11 4 23 15 8 21 52 22 49 17 36 7 37 19
12 4 47 15 26 22 0 22 44 17 20 7 13 18
13 5 11 15 44 22 7 22 39 17 4 6 50 17
14 5 34 16 1 22 15 22 34 16 47 6 27 16
15 5 57 16 18 22 22 22 28 16 30 6 3 15
16 6 20 16 35 22 28 22 21 16 12 5 40 14
17 6 43 16 51 22 34 22 14 15 54 5 16 13
18 7 6 17 8 22 39 22 7 15 36 4 52 12
19 7 29 17 24 22 44 22 0 15 18 4 28 11
20 7 52 17 40 22 49 21 52 15 0 4 4 10
21 8 14 17 55 22 53 21 44 14 41 3 40 9
22 8 37 18 10 22 57 21 35 14 22 3 16 8
23 8 59 18 25 23 0 21 26 14 3 2 51 7
24 9 21 18 40 23 3 21 16 13 44 2 27 6
25 9 43 18 54 23 6 21 6 13 24 2 2 5
26 10 5 19 7 23 8 20 56 13 4 1 38 4
27 10 27 19 21 23 10 20 45 12 44 1 14 3
28 10 48 19 34 23 11 20 34 12 23 0 49 2
29 11 10 19 48 23 11 20 23 12 2 0 25 1
30 11 31 20 1 23 12 20 11 11 41 0 0 0
330 (-) 300 (-) 270 (-) 240 (-) 210 (-) 180 (-)


Ta’dil 3 untuk Wasath dg Dalil Tsalits J13
0 (-) 30 (-) 60 (-) 90 (-) 120 (-) 150 (-)
° ' " ° ' " ° ' " ° ' " ° ' " ° ' "
0 0 0 0 2 58 27 5 26 21 6 17 38 5 38 48 3 21 2 30
1 0 6 11 3 3 55 5 19 49 6 18 2 5 35 42 3 15 3 29
2 0 12 22 3 9 20 5 23 11 6 18 19 5 32 29 3 9 0 28
3 0 18 32 3 14 42 5 26 28 6 18 29 5 29 10 3 2 53 27
4 0 24 42 3 20 2 5 29 39 6 18 32 5 25 44 2 56 42 26
5 0 30 52 3 25 19 5 32 44 6 18 28 5 22 12 2 50 27 25
6 0 37 1 3 30 33 5 35 44 6 18 17 5 18 43 2 44 8 24
7 0 43 9 3 35 43 5 38 39 6 17 59 5 14 49 2 37 46 23
8 0 49 17 3 40 49 5 41 28 6 17 34 5 10 56 2 31 20 22
9 0 55 24 3 45 52 5 44 11 6 17 2 5 6 57 2 24 51 21
10 1 1 31 3 50 51 5 46 48 6 16 24 5 2 52 2 18 18 20
11 1 7 37 3 55 47 5 49 19 6 15 38 4 58 41 2 11 42 19
12 1 13 42 4 0 39 5 51 45 6 14 45 4 54 24 2 5 3 18
13 1 19 45 4 5 28 5 54 5 6 13 45 4 50 0 1 58 22 17
14 1 25 47 4 10 13 5 56 19 6 12 38 4 45 30 1 51 38 16
15 1 31 48 4 14 54 5 58 27 6 11 24 4 40 54 1 44 52 15
16 1 37 47 4 19 31 6 0 29 6 10 3 4 36 12 1 38 4 14
17 1 43 45 4 24 4 6 2 24 6 8 35 4 31 25 1 31 13 13
18 1 49 42 4 28 32 6 4 13 6 7 0 4 26 32 1 24 20 12
19 1 55 37 4 32 56 6 5 56 6 5 17 4 21 34 1 17 25 11
20 2 1 31 4 37 16 6 7 33 6 3 27 4 16 30 1 10 28 10
21 2 7 23 4 41 31 6 9 3 6 1 30 4 11 20 1 3 30 9
22 2 13 13 4 45 42 6 10 27 5 59 27 4 7 5 0 56 30 8
23 2 19 0 4 49 49 6 11 44 5 57 16 4 0 44 0 49 29 7
24 2 24 45 4 53 51 6 12 54 5 54 59 3 55 19 0 42 27 6
25 2 30 28 4 57 48 6 13 58 5 52 35 3 49 48 0 35 24 5
26 2 36 8 5 1 40 6 14 55 5 50 4 3 44 12 0 28 20 4
27 2 41 46 5 5 27 6 15 46 5 47 26 3 38 31 0 21 16 3
28 2 47 22 5 9 10 6 16 30 5 44 41 3 32 46 0 14 11 2
29 2 52 56 5 12 48 6 17 7 5 41 48 3 26 56 0 7 6 1
30 2 58 27 5 16 21 6 17 38 5 38 48 3 21 2 0 0 0 0
330 (+) 300 (+) 270 (+) 240 (+) 210 (+) 180 (+)



Ta’dil 4 untuk Wasath dg Dalil Robi’ J14
0 (+) 30 (+) 60 (+) 90 (+) 120 (+) 150 (+)
' " ' " ' " ' " ' " ' "
0 0 0 30 10 29 6 1 57 32 26 32 2 30
1 1 14 30 44 28 26 3 11 33 2 31 23 29
2 2 27 31 16 27 44 4 25 33 35 30 41 28
3 3 40 31 45 27 0 5 38 34 6 29 57 27
4 4 53 32 12 26 14 6 52 34 35 29 10 26
5 6 6 32 36 25 25 8 5 35 1 28 21 25
6 7 18 32 58 24 35 9 17 35 25 27 30 24
7 8 30 33 18 23 43 10 29 35 46 26 37 23
8 9 41 33 35 22 49 11 40 36 5 25 42 22
9 10 52 33 49 21 54 12 51 36 21 24 45 21
10 12 1 34 1 20 57 14 1 36 34 23 47 20
11 13 9 34 10 19 58 15 10 36 45 22 47 19
12 14 16 34 17 18 58 16 18 36 54 21 45 18
13 15 22 34 21 17 56 17 25 37 0 20 42 17
14 16 28 34 23 16 53 18 30 37 3 19 37 16
15 17 33 34 22 15 49 19 34 37 7 18 30 15
16 18 38 34 18 14 44 20 37 37 2 17 22 14
17 19 37 34 12 13 37 21 39 36 58 16 13 13
18 20 36 34 3 12 29 22 39 36 51 15 3 12
19 21 34 33 52 11 20 23 38 36 41 13 52 11
20 22 30 33 39 10 10 24 36 36 28 12 40 10
21 23 25 33 23 9 0 25 32 36 13 11 27 9
22 24 18 33 4 7 49 26 26 35 55 10 13 8
23 25 9 32 43 6 37 27 18 35 35 8 58 7
24 25 58 32 49 5 25 28 8 35 12 7 42 6
25 26 45 31 52 4 12 28 56 34 46 6 26 5
26 27 30 31 23 2 59 29 42 34 18 5 9 4
27 28 13 30 52 1 45 30 26 33 47 3 52 3
28 28 54 30 19 0 31 31 8 33 14 2 35 2
29 29 33 29 44 0 43 31 48 32 39 1 18 1
30 30 10 29 6 1 57 32 26 32 2 0 0 0
330 (-) 300 (-) 270 (-) 240 (-) 210 (-) 180 (-)



Ta’dil Mutammim Ro’si dg Dalil Awal
J15
0 (-) 30 (-) 60 (-) 90 (-) 120 (-) 150 (-)
' " ' " ' " ' " ' " ' "
0 0 0 4 23 7 37 8 50 7 41 4 27 30
1 0 9 4 31 7 41 8 50 7 36 4 19 29
2 0 19 4 39 7 46 8 50 7 31 4 11 28
3 0 28 4 47 7 50 8 49 7 26 4 3 27
4 0 37 4 54 7 55 8 49 7 21 3 55 26
5 0 46 5 2 7 59 8 48 7 16 3 46 25
6 0 55 5 10 8 3 8 47 7 10 3 38 24
7 1 4 5 17 8 7 8 46 7 5 3 29 23
8 1 13 5 25 8 10 8 45 6 59 3 21 22
9 1 22 5 32 8 14 8 44 6 54 3 12 21
10 1 31 5 39 8 17 8 43 6 48 3 3 20
11 1 40 5 46 8 20 8 41 6 42 2 54 19
12 1 49 5 53 8 23 8 39 6 36 2 45 18
13 1 58 6 0 8 26 8 37 6 30 2 36 17
14 2 7 6 6 8 29 8 35 6 23 2 27 16
15 2 16 6 13 8 31 8 33 6 17 2 18 15
16 2 25 6 19 8 34 8 30 6 10 2 9 14
17 2 33 6 26 8 36 8 28 6 4 2 0 13
18 2 42 6 32 8 38 8 25 5 57 1 51 12
19 2 51 6 38 8 40 8 22 5 50 1 42 11
20 3 0 6 44 8 41 8 19 5 43 1 33 10
21 3 8 6 50 8 43 8 16 5 36 1 24 9
22 3 17 6 55 8 44 8 13 5 29 1 15 8
23 3 26 7 1 8 46 8 9 5 21 1 5 7
24 3 34 7 6 8 47 8 7 5 14 0 56 6
25 3 42 7 12 8 48 8 2 5 6 0 47 5
26 3 50 7 17 8 48 7 58 4 58 0 38 4
27 3 59 7 22 8 49 7 54 4 51 0 28 3
28 4 7 7 27 8 49 7 50 4 43 0 19 2
29 4 15 7 32 8 50 7 46 4 35 0 10 1
30 4 23 7 37 8 50 7 41 4 27 0 0 0
330 (+) 300 (+) 270 (+) 240 (+) 210 (+) 180 (+)


Ta’dil 5 untuk Wasath dg Dalil Khomis J16
0-180 ( - ) 30-210 ( - ) 60-240 ( - )
' " ' " ' "
0 0 0 5 49 5 49 30
1 0 14 5 56 5 42 29
2 0 28 6 2 5 34 28
3 0 42 6 8 5 26 27
4 0 56 6 14 5 18 26
5 1 10 6 19 5 9 25
6 1 24 6 23 5 0 24
7 1 37 6 27 4 50 23
8 1 51 6 31 4 40 22
9 2 4 6 34 4 30 21
10 2 18 6 37 4 19 20
11 2 31 6 39 4 8 19
12 2 44 6 41 3 57 18
13 2 56 6 42 3 46 17
14 3 9 6 43 3 34 16
15 3 21 6 43 3 22 15
16 3 33 6 43 3 9 14
17 3 45 6 42 2 57 13
18 3 57 6 41 2 44 12
19 4 8 6 39 2 31 11
20 4 19 6 37 2 18 10
21 4 29 6 34 2 5 9
22 4 40 6 31 1 51 8
23 4 50 6 28 1 39 7
24 4 59 6 24 1 24 6
25 5 8 6 19 1 10 5
26 5 17 6 14 0 57 4
27 5 26 6 8 0 42 3
28 5 34 6 3 0 28 2
29 5 41 5 56 0 14 1
30 5 49 5 49 0 0 0
330-150 ( + ) 300-120 (+) 270-90 ( + )


Daqoiqu al-Tafawut J17
Brj 0 30 60 90 120 150 180 210 240 270 300 330
Slsh -8° -10° -9° -9° -7° -7° -7° -6° -7° -7° -9° -10°
Tgl Mar April Mei Juni Juli Agus Sept Okt Nov Des Jan Feb
- - + + - - + + + + - -
' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' '' ' ''
1 12 42 4 10 2 54 2 33 3 25 6 10 0 11 10 3 16 18 11 9 3 16 13 38
2 12 31 3 52 3 2 2 24 3 36 6 7 0 8 10 23 16 20 10 46 3 44 13 46
3 12 18 3 34 3 9 2 15 3 48 6 3 0 27 10 42 16 21 10 12 4 12 13 54
4 12 6 3 16 3 15 2 5 3 59 5 58 0 47 11 1 16 21 10 1 4 40 14 1
5 11 53 2 59 3 22 1 55 4 10 5 53 1 6 11 19 16 20 9 34 5 8 14 6
6 11 39 2 41 3 28 1 45 4 21 5 47 1 26 11 37 16 19 9 11 5 35 14 11
7 11 25 2 23 3 32 1 34 4 30 5 41 1 46 11 55 16 16 8 46 6 1 14 16
8 11 11 2 6 3 36 1 23 4 40 5 34 2 7 12 12 16 13 8 21 6 27 14 19
9 10 56 1 49 3 40 1 12 4 49 5 26 2 27 12 29 16 8 7 53 6 53 14 22
10 10 41 1 22 3 44 1 1 4 58 5 18 2 48 12 45 16 4 7 27 7 18 14 24
11 10 26 1 16 3 46 0 49 5 7 5 10 3 8 13 1 15 58 6 59 7 43 14 25
12 10 10 1 0 3 48 0 37 5 15 5 0 3 29 13 15 15 51 6 32 8 7 14 25
13 9 54 0 44 3 50 0 24 5 23 4 50 3 50 13 31 15 44 6 4 8 30 14 25
14 9 38 0 28 3 51 0 12 5 30 4 40 4 11 13 45 15 35 5 25 8 53 14 24
15 9 21 0+ 13 3 51 0- 0 5 37 4 29 4 32 13 59 15 26 5 6 9 15 14 24
16 9 4 0 2 3 51 0 13 5 43 4 17 4 53 14 13 15 16 4 37 9 37 14 19
17 8 48 0 17 3 50 0 26 5 49 4 6 5 15 14 25 15 5 4 8 9 58 14 16
18 8 30 0 31 3 48 0 39 5 55 3 53 5 36 14 37 14 53 3 39 10 18 14 12
19 8 12 0 44 3 46 0 52 5 59 3 40 5 57 14 49 14 40 3 9 10 37 14 7
20 7 55 0 58 3 44 1 5 6 4 3 27 6 18 15 0 14 27 2 39 10 56 14 1
21 7 37 1 11 3 41 1 18 6 7 3 13 6 29 15 10 14 13 2 9 11 14 13 55
22 7 15 1 23 3 37 1 31 6 11 2 58 7 1 15 20 13 58 1 39 11 31 13 48
23 6 57 1 36 3 33 1 44 6 13 2 44 7 21 15 29 13 42 1 9 11 41 13 40
24 6 39 1 47 3 28 1 57 6 16 2 28 7 42 15 37 13 25 0 39 12 3 13 32
25 6 19 1 58 3 23 2 10 6 17 2 12 8 3 15 45 13 8 0 9 12 18 13 24
26 6 1 2 8 3 17 2 23 6 18 1 56 8 23 15 52 12 50 0 20 12 32 13 14
27 5 43 2 18 3 11 2 36 6 18 1 40 8 44 15 58 12 31 0 50 12 45 13 4
28 5 24 2 28 3 4 2 48 6 18 1 23 9 4 16 2 12 11 1 20 12 57 12 53
29 5 6 2 37 2 57 3 1 6 17 1 5 9 24 16 8 11 51 1 49 13 9 12 53
30 5 4 2 46 2 49 3 13 6 15 0 47 9 44 16 12 11 30 2 19 13 19 0 0
31 4 29 0 0 2 41 0 0 6 13 0 29 0 0 16 16 0 0 2 47 13 29 0 0

35,2,1,36,33,4,3,34,31,6,5,32,29,8,7,30,27,10,9,28,25,12,11,26,23,14,13,24,21,16,15,22,19,18,17,20

Tidak ada komentar:

Posting Komentar